|
De nieuwe wet private opsporing is momenteel nog niet in werking. Tot die datum blijft de huidige wet van 19 juli 1991 onverwijld van toepassing. Nieuwe Wet Private OpsporingDe regelgeving voor privédetectives in België staat op het punt om een aanzienlijke modernisering te ondergaan. De nieuwe wet is aangepast aan de behoeften en uitdagingen van de 21e eeuw en vervangt binnenkort de huidige wet van 19 juli 1991. Waarom een nieuwe wet?De huidige wet uit 1991, ook bekend als de Detectivewet, regelt het beroep van privédetective voor de eerste keer en introduceerde noodzakelijke beperkingen en controles. Deze wet zorgde ervoor dat alleen moreel en professioneel betrouwbare personen het beroep konden uitoefenen. Na meer dan 30 jaar is de wet echter verouderd en houdt deze geen rekening met de huidige rechtsregels, werkwijzen en technologische mogelijkheden. Een nieuwe, moderne wet is daarom essentieel. Met de nieuwe wet private opsporing zetten we een belangrijke stap richting een modernere en eerlijkere regulering van privédetectives. Deze wet zorgt voor betere bescherming van privacy en grondrechten en draagt bij aan een professionelere en betrouwbaardere private opsporingssector. Belangrijkste krachtlijnen
VervolgstappenHet wetsontwerp werd op woensdag 8 mei 2024 aangenomen in de plenaire vergadering van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. De wet zal pas in werking treden na publicatie in het Belgisch Staatsblad. |
Huidige wet van 19 juli 1991:
Wat zijn de bevoegdheden van een privédetective?
De privédetective heeft bepaalde activiteiten die hij mag uitoefenen en die strikt zijn vastgelegd in de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective, zoals het opsporen van verdwenen personen of gestolen goederen. Maar ook het inzamelen van allerhande informatie over personen: het gedrag, de vermogenstoestand, de moraliteit of nog de burgerlijke stand wordt als opsporing beschouwd. Dit is ook het geval voor het verzamelen van bewijsmateriaal of het vaststellen van feiten teneinde een conflict te beslechten.
Vaak gaat het om experts, verzekeringsinspecteurs, speurders die werken voor incassokantoren.
1. Het opsporen van verdwenen personen of verloren of gestolen goederen
Voorbeelden van detectivewerkzaamheden die onder deze activiteit vallen, zijn:
- het opsporen van gestolen voertuigen door zogenaamde car-tracers;
- het onderzoek naar vermiste of ontvoerde kinderen;
- het opsporen van erfgenamen in het kader van een opengevallen erfenis
2. Het inwinnen van informatie omtrent burgerlijke stand, gedrag, moraliteit en vermogenstoestand van personen
Voorbeelden van opsporingsactiviteiten die onder deze noemer kunnen worden gebracht, zijn:
- het inwinnen van informatie omtrent een toekomstige huwelijkspartner;
- de prestaties van een sollicitant controleren bij vorige werkgevers;
- het controleren van de solvabiliteit van een potentiële kredietnemer;
- nagaan in welke uitgaansgelegenheden een werknemer met een vertrouwensfunctie vertoeft.
Met "personen" worden zowel natuurlijke personen als rechtspersonen bedoeld. Dit betekent dat ook het inwinnen van informatie omtrent de solvabiliteit van ondernemingen een detective-activiteit kan uitmaken. Zo kunnen personen die werkzaam zijn in ondernemingen voor handelsinlichtingen onder het toepassingsgebied van de detectivewet vallen. Alleen wanneer de informatie-inwinning gebeurt bij anderen dan de opdrachtgever of diegene die het voorwerp is van het onderzoek, zal men kunnen spreken over een detective-activiteit in de zin van de wet.
3. Het verzamelen van bewijsmateriaal of het vaststellen van feiten die aanleiding geven of kunnen geven tot conflicten tussen personen, of die aangewend kunnen worden voor het beëindigen van die conflicten
Enkele voorbeelden:
- het controleren van de arbeidsprestaties van een werknemer;
- om een conflict tussen echtgenoten via een echtscheidingsprocedure te kunnen beslechten, nagaan waar en wanneer de partner overspel pleegt;
- de ware toedracht achterhalen van een brand om een conflict tussen verzekeraar en verzekeringsnemer op te lossen;
- het vaststellen van de prestaties van een verkoper.
Ook hier geldt dat met "personen" zowel natuurlijke personen als rechtspersonen worden bedoeld.
Met de term "conflict" wordt elk "meningsverschil" tussen (rechts)personen bedoeld, los van het feit of dat geschil al dan niet juridisch vertaalbaar is.
4. Het opsporen van bedrijfsspionage
Men zou deze bedrijfsspionage kunnen omschrijven als het heimelijk vergaren van gegevens bij een bedrijf met het oogmerk een zo volledig mogelijk inzicht te verkrijgen in de mogelijkheden en de bedoelingen van de concurrent, om zo het eigen beleid te kunnen bepalen.
5. Elke andere activiteit bepaald bij een in Ministerraad overlegd koninklijk besluit
Alhoewel het niet in de bedoeling lag van de wetgever meteen andere dan de onder 1° tot 4° opgesomde activiteiten te reglementeren, werd naar de toekomst toe een opening gelaten. De snel evoluerende vraag op deze dienstenmarkt kan immers tot gevolg hebben dat dit later wel nodig wordt. De wet laat de overheid daarom toe nieuwe evoluties snel te ondervangen door ook andere activiteiten te reglementeren. Dit kan geschieden via een in Ministerraad overlegd Koninklijk Besluit. Van deze bevoegdheid werd echter nog geen gebruik gemaakt.
Veelgestelde vragen Wet 19 juli 1991
Hoe kan ik een (vernieuwings)aanvraag voor een vergunning als privédetective indienen?
Je kan alle info terugvinden in de aanvraagprocedures voor privédetectives op de pagina vergunningen en activiteiten.
Hoe kan ik mijn beroepsactiviteiten als detective stopzetten?
Om de intrekking van de vergunning als detective te bekomen volstaat het uw identificatiekaart per aangetekend schrijven terug te sturen naar de Directie Private Veiligheid, Handelsstraat 96, 1040 BRUSSEL.
- Er kan maar worden overgegaan tot de intrekking van de vergunning vanaf het moment dat de administratie in het bezit is van uw identificatiekaart detective.
- De postdatum van de aangetekende zending zal in aanmerking worden genomen voor de intrekking van de vergunning als detective.
- Er zal een besluit tot intrekking van het besluit worden opgesteld.
Kan ik het beroep van privédetective uitoefenen in bijberoep?
In principe mag het beroep van privédetective enkel als hoofdberoep worden uitgeoefend (artikel 4 van de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective).
In dit kader zijn er twee afwijkingen.
- Het is mogelijk het beroep van detective als bijberoep uit te oefenen tijdens de eerste vergunningsperiode van 5 jaar. Met deze afwijking wil de wetgever een beginnende detective de kans geven zijn praktijk uit te bouwen.
- Daarenboven is het mogelijk het beroep van privédetective uit te oefenen als bijberoep wanneer de detectiveactiviteit een inherent bestanddeel uitmaakt van een andere hoofdactiviteit. De detectiveactiviteit vormt soms een gebruikelijk onderdeel van een ander hoofdberoep. De wetgever dacht hier specifiek aan sommige personeelsleden van bankinstellingen of verzekeringsinspecteurs.
Ik heb een vergunning als privédetective. Kan ik gaan werken voor een bewakingsonderneming?
Detectives kunnen werken voor een bewakingsonderneming of een interne bewakingsdienst.
Voorwaarde is wel dat zij die detectiveactiviteiten uitsluitend mogen uitoefenen ten behoeve van deze bewakingsonderneming of interne bewakingsdienst.
Meer concreet betekent dit het uitvoeren van deze activiteiten in loonverband.
De activiteiten van detective zijn wel niet combineerbaar met deze van bewakingsagent (art. 53, 3° en 62, 6e lid van de wet private veiligheid).
Hoe kan ik een vrijstelling bekomen in het kader van de opleiding detective?
Je kan een vrijstelling aanvragen door het formulier 'aanvraag Europese vrijstelling privédetective' in te vullen en door te sturen naar [email protected].
Wanneer dien ik de bijscholing te volgen nadat ik het bekwaamheidsattest heb behaald in het kader van de opleiding detective?
Elke privédetective dient om de 5 jaar na de eerste toekenning van het bekwaamheidsattest zonder enige afwezigheid de bijscholing hebben gevolgd en permanent in het bezit te zijn van een geldig certificaat van de bijscholing. (artikel 5 van het koninklijk besluit van 5 januari 2021 betreffende de vereisten met betrekking tot de opleiding en de erkenning van de EG-beroepskwalificaties voor het uitoefenen van het beroep van privédetective en de erkenning van de opleidingen).
Voor detectives die hebben genoten van de overgangsbepalingen, zoals voorzien in artikel 22, § 1 van de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective, dient de bijscholing te worden gevolgd om de 5 jaar na de eerste toekenning van de vergunning.
Er kan geen vernieuwing van de vergunning als detective worden toegekend zonder een geldig attest van de bijscholing.
Wanneer heb ik als privédetective een bijzondere toestemming nodig en hoe moet ik die aanvragen?
Het is de privédetective in principe verboden zijn activiteiten uit te oefenen ten behoeve van publiekrechtelijke rechtspersonen behoudens de voorafgaandelijke toestemming van de Minister van Binnenlandse Zaken (artikel 13 van de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective).
- Deze toestemming moet per opdracht en overeenkomst worden gegeven.
Van deze vereiste wordt afgeweken voor detectives die in vast dienstverband werken bij de betrokken publiekrechtelijke rechtspersoon en uitsluitend voor die organisatie opdrachten uitvoeren. - De toestemming strekt zich voor deze personen uit tot het einde van hun vergunningsperiode en voor zover ze bij de betrokken opdrachtgever in dienst zijn.
- Deze bijzondere toestemming mag per mail worden ingediend via mail ([email protected]).
- De bijzondere toestemming dient te worden getekend door de Minister van Binnenlandse Zaken.
Moet ik als buitenlander een vestigingsplaats hebben in België om een vergunning als privédetective te bekomen?
Men mag geen activiteiten als detective op Belgisch grondgebied uitoefenen of zich als dusdanig bekend maken zonder daartoe voorafgaandelijk vergund te zijn. (Artikel 2, 1 van de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective)
De detective die niet in België is gevestigd, maar in België toch activiteiten als detective wil uitoefenen, moet onderdaan zijn van een lidstaat van de Europese Unie.
De detective die geen vestigingsplaats heeft in België moet een vestigingsplaats kiezen bij een in België vergunde detective.
Deze detective moet ervoor instaan dat de aanvrager de artikelen 5, 6 en 7 van de detectivewet naleeft. (Artikel 3, §2, 3° van de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective).
De detective bij wie de vestigingsplaats wordt gekozen moet gedurende dezelfde periode over een vergunning beschikken en mag niet het voorwerp hebben uitgemaakt van een schorsing of intrekking van deze vergunning. (Artikel 3; § 1, 3° van de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective)
Wat moet ik doen als mijn vestigingsplaats als detective wijzigt?
De vestigingsplaats van de detective is daar waar hij het centrum van zijn professionele activiteiten heeft gevestigd of waar hij dit als kandidaat-detective van plan is te doen. Bedoeld wordt: de plaats waar hij zijn klanten, post en telefoon met betrekking tot zijn beroepsactiviteit ontvangt of zal ontvangen, waar hij zijn archief bijhoudt of zal bijhouden.
- Wanneer de vestigingsplaats als detective wijzigt, dient dit per mail ([email protected]) overgemaakt te worden aan de administratie.
- Er zal dan een besluit tot wijziging moeten worden opgemaakt.
- De betrokkene zal dan ook in het bezit worden gesteld van een nieuwe identificatiekaart detective.
- Het is niet noodzakelijk hiervoor een nieuwe pasfoto over te maken.
Wie kan toezien op de correcte naleving van de wet van 19 juli 1991 tot regeling van het beroep van privédetective en haar uitvoeringsbesluiten?
Er zijn verschillende actoren bevoegd voor het toezicht op de naleving van de wet privédetective en haar uitvoeringsbesluiten:
- Inspecteurs FOD Binnenlandse Zaken
- Politie
Deze actoren zijn bij de uitvoering van hun opdrachten in het bezit van een legitimatiebewijs van hun ambt.