Welke camera's

Toepassingsgebied van de wet

De camerawet is van toepassing op de bewakingscamera's, wat betekent dat zij enkel de camera's beoogt die geplaatst en gebruikt worden voor toezicht op en bewaking van de plaatsen.

Deze bewakingscamera's moeten worden gebruikt met als doel :

• misdrijven tegen personen of goederen te voorkomen, vast te stellen, op te sporen, 
• overlast in de zin van artikel 135 van de nieuwe gemeentewet te voorkomen, vast te stellen, op te sporen, de naleving van gemeentelijke reglementen te controleren of de openbare orde te handhaven.

Men beoogt dus uitsluitend de camera's die worden geplaatst met als doel om de plaatsen te beveiligen.  Het betreft dus het domein van de veiligheid in de zin van "security", niet van "safety".

Het criterium om te weten of de camerawet van toepassing is, is dus het doeleinde van de camera en niet het feit of er al dan niet beelden worden opgenomen.  Of er beelden worden opgenomen of niet, de camerawet is van toepassing zodra de camera's één van de voornoemde doeleinden beogen.

Voorbeelden:

• particulier die een camera plaatst om de ingang van zijn huis te bewaken;
• gemeentelijke overheden die bewakingscamera's plaatsen en gebruiken om overlast die wordt bestraft met gemeentelijke administratieve sancties te voorkomen, vast te stellen of op te sporen, of om de naleving te controleren van de gemeentelijke reglementen;
• onderneming die camera's plaatst om haar gebouwen te beschermen tegen diefstal, beschadiging, inbraak, ...
• zaakvoerder van een winkel die camera's plaatst om de etalage of de winkelrekken te bewaken;
• …

Voorbeelden van camera's die geen bewakingscamera's zijn:

• Camera's gebruikt voor het filmen van een feest;
• Camera's gebruikt in een toeristisch kader;
• Videoparlofoon uitsluitend gebruikt om mensen te herkennen die zich aanmelden aan de deur.

Er zijn toch camera's die voldoen aan de definitie van de bewakingscamera, maar die niet onderworpen zijn aan de naleving van de camerawet omdat zij reeds onderworpen zijn aan de naleving van andere regels. Het gaat over bewakingscamera's:

• waarvan de plaatsing en het gebruik reeds door een bijzondere wetgeving geregeld zijn 

Bijvoorbeeld: de camera's van de politiediensten  (geregeld door de wet op het politieambt) of de camera's gebruikt in het kader van de voetbalwet tijdens de voetbalwedstrijden;

• op de werkplaats (gebruikt in het kader van de arbeidsbetrekking, met naleving van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 68
• van de openbare inspectie- en controlediensten, waaronder de wet die hun bevoegdheden regelt, voorziet in de mogelijkheid om camera's te gebruiken in het kader van hun opdrachten.

Bijvoorbeeld: douanediensten of diensten van de sociale inspectie. 

Opgelet

Als camera's worden gebruikt door éénzelfde verwerkingsverantwoordelijke voor meerdere doeleinden, waaronder één van de doeleinden bepaald door de camerawet, zullen de verschillende wetgevingen die van toepassing zijn op de verschillende doeleinden, tegelijkertijd worden toegepast. Bij conflicten tussen deze verschillende wetten, zijn het de regels van de camerawet die primeren.

Bijvoorbeeld: camera's gebruikt in het kader van de camerawet en in het kader van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 68.

• Deze regel geldt niet wanneer verschillende verantwoordelijken dezelfde bewakingscamera's gebruiken in verschillende kaders (bijvoorbeeld:  de lokale politie en de gemeenten die dezelfde camera's gebruiken):  iedere verantwoordelijke zal de wet toepassen die op hem van toepassing is.

Bij het gebruik van bewakingscamera's die over het algemeen een verwerking van persoonsgegevens met zich meebrengt, moeten de regels van de Europese Verordening gegevensbescherming (AVG) samen met de camerawet (bijv.: uitvoeren van een impactanalyse, raadpleging van de functionaris voor de gegevensbescherming,...) worden toegepast.

Voor meer informatie over de AVG, raadpleeg de site van de Gegevensbeschermingsautoriteit.  

Type camera

De camerawet definieert verschillende soorten bewakingscamera's.  Die camera zijn:

• Vast
• Tijdelijk vast
• Mobiel

Bovendien kunnen deze drie soorten bewakingscamera's intelligent zijn.

Vast

De vaste bewakingscamera's zijn de camera's die men het best kent:  zij worden voor onbepaalde duur op een plaats geïnstalleerd en dus vastgehecht (aan een muur, een paal,..) om deze plaats te bewaken.

Bijvoorbeeld: camera geplaatst door een particulier om de ingang van zijn huis te bewaken, camera's geplaatst in een winkel, een bank, een administratie, camera's geplaatst op straat voor het algemeen toezicht, ...

Tijdelijk vast

De vaste bewakingscamera's worden tijdelijk vaste bewakingscamera's genoemd als zij slechts voor een bepaalde duur op een plaats worden geplaatst:

• Ofwel omdat zij uitsluitend als doel hebben om een welbepaald evenement te bewaken (bijv.: een festival);
• Ofwel omdat zij als doel hebben op regelmatige tijdstippen te worden verplaatst om een bijzonder fenomeen op te volgen (bijvoorbeeld: camera's die wekelijks worden verplaatst om het fenomeen van het sluikstorten op te volgen). 

Mobiel

Er zal slechts sprake zijn van mobiele bewakingscamera’s als deze camera's in beweging zijn terwijl ze de beelden verzamelen om te filmen vanaf verschillende plaatsen of posities.  Deze camera's worden dus niet vastgehecht op één punt om vanaf dit punt te filmen.

Men beoogt dus hier de camera's die men in de hand draagt, de bodycams, de camera's gemonteerd op voertuigen, helikopters of drones,...

• Men mag een verplaatsbare camera (tijdelijk vaste) en een mobiele camera dus niet verwarren!
• Een camera geplaatst in een voertuig om de binnenkant van het voertuig te filmen (zoals de camera's in het openbaar vervoer) is een vaste bewakingscamera:  zij filmt steeds dezelfde plaats en is vastgehecht in het voertuig om vanaf dit punt eenzelfde plaats te filmen tijdens de hele tijd van de bewaking. 

Intelligente bewakingscamera's

Deze bewakingscamera's worden "intelligente bewakingscamera's" genoemd als zij eveneens onderdelen en software bevatten die, al dan niet gekoppeld aan registers of bestanden, de beelden al dan niet autonoom kunnen verwerken.

• Het gaat dus over bewakingscamera's die naast het verzamelen van beelden, de beelden gaan filteren omdat zij uitgerust zijn met een onderdeel dat de beelden analyseert.
• Het kan bijvoorbeeld gaan over camera's die de geluiden of de bewegingen detecteren. Zij zijn niet gekoppeld aan bestanden met persoonsgegevens. Het gebruik ervan is toegelaten en kan zelfs positief zijn voor de naleving van de persoonlijke levenssfeer.  Men kan zich immers voorstellen dat een camera waarvan de beelden slechts opgenomen worden wanneer een bepaald geluid of beweging wordt gedetecteerd:  dat vermindert de verwerking van persoonsgegevens. Hetzelfde geldt als de beelden uitsluitend naar aanleiding van het opsporen van bepaalde geluiden of bewegingen worden bekeken.
• Maar het kan ook gaan over bewakingscamera's gekoppeld aan een bestand met persoonsgegevens, zoals de ANPR-camera's (die de nummerplaten herkennen) of de camera's voor gezichtsherkenning.  Voor dit soort camera's werd ervoor gekozen om slechts de ANPR-camera's toe te laten.