Een buurtinformatienetwerk moet de veiligheid en de leefkwaliteit van een buurt verhogen. Een BIN oprichten verloopt volgens een aantal vaste stappen, met een aantal vaste partners.
Starterspakket
De Algemene Directie Veiligheid & Preventie en het BIN Kenniscentrum stellen een starterspakket voor de oprichting van een BIN ter beschikking. Dit pakket is opgebouwd uit een stappenplan met de bijhorende documenten. Hieronder kan u de belangrijkste documenten vinden.
- STAPPENPLAN voor oprichting van een BIN
- PROFIEL ACTOREN - welke profielen vorm een BIN
- MODELBRIEF - om de oprichting kenbaar te maken in de buurt
- FLYER BIN - Inlichtingenbrochure BIN
- MODEL AANSLUITING- model aansluitingsformulier BIN
- HUISHOUDELIJK REGLEMENT - bepalingen reglement BIN
- GDPR RICHTLIJNEN - Officiële richtlijnen inzake de GDPR reglementen
- CHARTER BIN - Richtlijnen voor het opstellen van het charter. (verzenden naar [email protected])
- DOCUMENT CHARTER - In te vullen door een nieuw BIN
- EVALUATIE BIN - Welke evaluatiepunten zijn belangrijk
- VRIJWILLIGERSVERZEKERING - Elke vrijwilliger van een BIN kan zich verzekeren
- Handleiding voor Coördinatoren BE-Alert - BIN Module - op aanvraag via contact
Deelnemers
Zoals reeds aangegeven zijn de actoren binnen een buurtinformatienetwerk de burgers uit een bepaalde buurt, een coördinator en de lokale politie. Bij een buurtinformatienetwerk voor Zelfstandige Ondernemers (BIN-Z) zijn de actoren van het project de zelfstandige ondernemers, de lokale politie en de lokale bestuurlijke overheden. Burgers uit een commerciële buurt kunnen ook betrokken worden.
De coördinator
De coördinator maakt deel uit van de gemeenschap waarbinnen het BIN wordt opgestart en krijgt van hen de goedkeuring. Als de coördinator wordt bijgestaan door een stuurgroep, worden de vrijwillige inspanningen gespreid en de duurzaamheid van het project gegarandeerd. Op die manier kan de afwezigheid (bv. wegens verlof, ziekte, …) van de coördinator beter opgevangen worden.
Een goede coördinator beschikt over voldoende sociale vaardigheden, zin voor initiatief, respect voor de democratische waarden en is solidair met de andere leden van zijn leefgemeenschap. De coördinator moet niet over speciale technische installaties, noch over gesofisticeerde apparatuur beschikken. Een nauwe betrokkenheid met de buurt volstaat. De coördinator fungeert als informatieverstrekker, aanspreekpunt en leider binnen het project.
De taken van de coördinator en de stuurgroep onder zijn verantwoordelijkheid, zijn:
-
informatieverstrekking over het concept BIN en begrip ervan bijbrengen aan de betrokken burgers;
-
onthaal en informatiepunt voor de medebewoners die zich in het project willen inschrijven;
-
sensibilisering inzake goed meldingsgedrag;
-
de deelnemers aan het BIN beheren in het kader van de informatie-uitwisseling;
-
de gegevensverzameling doen;
-
het communicatieplan realiseren in samenwerking met de politie;
-
de opvolging garanderen binnen het BIN;
-
de ontvangst en het doorsturen van de door de politie ter beschikking gestelde berichten organiseren;
-
overleg plegen met de politie over de informatie of een eventueel gebrek aan informatie (bv. vragen om informatie als die behoefte bestaat).
Gemandateerde politiebeambte
De taken van de gemandateerde politiebeambte zijn:
-
informatie verstrekken over wat een BIN wel en niet is;
-
de manieren van berichtgeving uitleggen aan de coördinatoren en hen adviseren in de organisatie ervan;
-
de preventieve en bovenlokale werking organiseren;
-
de informatie-uitwisseling tussen de politie en de coördinator(en) opvolgen en evalueren;
-
feedback verstrekken aan de BIN-coördinator(en) over het verloop van de communicatie;
-
contacten onderhouden met alle betrokken actoren binnen de politiediensten (zowel op lokaal als op federaal niveau) en met de gerechtelijke overheid;
-
het BIN laten opnemen in de betrokken politionele en gerechtelijke beleidsplannen (veiligheidscharters, zonale veiligheidsplannen, …).
De samenwerking tussen de coördinator en de gemandateerde politiebeambte verloopt volgens de bepalingen van het ‘charter’. De coördinator en de gemandateerde politiebeambte volgen ook samen het partnerschap op, controleren de werking en organisatie van het BIN en rapporteren aan de overheid. De coördinator en gemandateerde politiebeambte zijn goede partners die op elkaar kunnen terugvallen en inspiratie halen uit hun ontmoetingen.
Inwoners uit de betrokken wijk of buurt
Deelnemen aan een BIN staat open voor alle inwoners die in de betrokken wijk of buurt wonen. Ook het recht op informatie is geen privilege voor bepaalde bevolkingsgroepen. Tijdens informatiebijeenkomsten van de BIN-leden heeft elk BIN-lid de mogelijkheid om zijn mening te geven. Enkele principes:
-
Het BIN werkt maar efficiënt als de BIN-leden na de ontvangst van een bericht extra alert en aandachtig zijn, preventieve tips toepassen, beveiligingssystemen nagaan en controleren hun woning een bewoonde indruk geven (door bv.de lichten aan te doen als dat aangeraden wordt, …).
-
De burger gaat niet zelf patrouilleren, achter daders aangaan, handelen in naam van de politie of daders opsporen. Dat is het basisprincipe van een BIN. De wet op de private milities en de wet op de privacy moeten door alle burgers worden gerespecteerd.
Stap voor stap
Idee en voorbereiding
Het idee kan ontstaan uit interesse bij één of meerdere bewoners of aangereikt worden door de overheid of de politie. Aan het oprichten van een buurtinformatienetwerk gaat altijd een overleg met de lokale overheid en de politie vooraf. Interesse? Neem dan contact met uw lokale politie. Het is zeer belangrijk dat er een draagvlak voor de oprichting is bij alle betrokkenen en dat de werking duidelijk is. De lokale politie zal contact opnemen met de bestuurlijke en de gerechtelijke overheid in verband met de vraag om een BIN op te richten.
Vòòr de oprichting van een BIN wordt nagegaan welke de beweegredenen zijn, welke verwachtingen de betrokken partijen hebben en welke doelstellingen geformuleerd zijn. Nadat de voorgaande stappen ondernomen zijn, wordt de volledige buurt geïnformeerd en de maatschappelijke ondersteuning van het project nagegaan.
Informatie verspreiden naar burgers in het omschreven gebied en info-avond
Op een informatie-avond waarop alle inwoners uitgenodigd worden, komt aan bod:
-
de voorstelling van het concept buurtinformatienetwerk en de wettelijke regels;
-
de voorstelling van de verschillende partners;
-
de bespreking van en de vraag om goedkeuring van het BIN en de doelstellingen;
-
de voorstelling en de bespreking van het communicatieplan (de manier waarop de informatie binnen een BIN uitgewisseld wordt) en de bijbehorende kosten;
-
de vraag om betrokkenheid en vrijwilligheid bij de leden van de buurt: Wie neemt het initiatief? Wie is bereid om te investeren in de verdere ontwikkeling van het BIN? de erkenning en de goedkeuring van de leden van de stuurgroep;de gegevensverzameling van de deelnemers (adres, telefoonnummer, bereikbaarheid van de leden van de stuurgroep, …);
-
afspraken betreffende de verdere invulling van het BIN, de organisatie en de evaluatie ervan.
Communicatieplan uitwerken voor communicatie tussen alle betrokkenen
Om een buurtinformatienetwerk goed te organiseren, is ook een lokaal charter nodig waarin de nodige afspraken en taken van de partners op papier worden gezet. Dit lokale charter wordt door alle betrokken partners samen opgesteld, waarbij de stuurgroep het initiatief kan nemen.
In het charter staan, naast de contactgegevens en een financieringsplan ook een communicatieplan. Het snel en doeltreffend uitwisselen van informatie tussen alle betrokkenen vraagt immers een goede organisatie. Lees hier meer over de communicatie binnen een BIN.
Het Buurtinformatienetwerk gaat van start
Hierna kan het buurtinformatienetwerk van start gaan. Vanaf dan wordt het communicatieplan toegepast en kan de politie, via de coördinator, preventieve boodschappen naar de BIN-leden versturen. De opstart van het BIN kan bekend gemaakt worden via gemeentelijke infobladen of lokale pers. Op die manier zijn de inwoners van de gemeente op de hoogte en kunnen geïnteresseerden ook aansluiten.