Basisopleiding gemeenschapswacht
De basisopleiding gemeenschapswacht kan worden verstrekt door erkende provinciale of gewestelijke bestuursscholen, erkende opleidingsinstellingen voor de vorming van politieagenten en de krachtens de wet van 2 oktober 2007 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid erkende opleidingsinstellingen (dit laatste in het 7de jaar BSO Veiligheidsberoepen).
Via deze link kan u een lijst terugvinden met alle, specifiek voor de basisopleiding gemeenschapswacht, erkende opleidingsinstanties.
Indien bij sollicitatie blijkt dat een kandidaat-gemeenschapswacht de opleiding nog niet positief afrondde, is het de verantwoordelijkheid van het lokaal bestuur om ervoor te zorgen dat de basisopleiding gemeenschapswacht gevolgd wordt bij een erkende provinciale of gewestelijke bestuursscholen of bij een erkende opleidingsinstellingen voor de vorming van politieagenten.
De wet van 15 mei 2007 tot instelling van de functie van gemeenschapswacht, tot instelling van de dienst gemeenschapswachten en tot wijziging van artikel 119bis van de nieuwe gemeentewet, bepaalt namelijk dat enkel de geslaagde kandidaat gemachtigd is om de functie van gemeenschapswacht uit te oefenen. Dit wil zeggen dat de basisopleiding gemeenschapswacht met vrucht behaald moet zijn, alvorens een kandidaat voldoet aan deze voorwaarde.
Om de praktische organisatie van de gemeenten en steden te ondersteunen, verschaffen wij via onze website een actueel overzicht van de aankomende opleidingen. Om een zo vlot mogelijke doorstroming te kennen, werd er in overleg met de scholen besloten om via een vaste jaarlijkse planning te werken:
- Voorjaar: basisopleiding gemeenschapswacht te PLOT en PAULO
- Najaar: basisopleiding gemeenschapswacht te PIVO en APB Vonk
Campus Vesta en G4S worden niet mee opgenomen in de vaste planning. Dit wil evenwel niet zeggen dat zij geen opleidingen organiseren. Zij zullen zich hiervoor baseren op de noden van de lokale besturen. Bovendien is het belangrijk om op te merken dat de vooropgestelde planning een minimum is. Als er grote noden zijn binnen bepaalde besturen/provincies, kunnen de scholen steeds gecontacteerd worden en kan de organisatie van een extra opleiding bekeken worden.
Actuele planning
|
Opleidingsinstantie |
Contactgegevens |
Data opleiding |
|
APB Vonk |
Najaar 2025 |
|
|
Campus Vesta |
Wij bieden in 2025 twee opleidingen tot Gemeenschapswacht aan. Eén sessie loopt van 10 februari tot 27 maart, en de tweede van 15 september tot 4 november. |
|
|
G4S |
Op aanvraag |
|
|
PAULO |
voorjaar van 2025 |
|
|
PLOT |
30 januari – 22 april 2024 |
|
|
PIVO |
Basisopleiding gemeenschapswacht:
https://pivo.be/opleidingen/gemeenschapswacht-basisopleiding-2-0/ |
|
|
ERAP (Brussel) |
Bij voldoende Nederlandstalige geïnteresseerden |
Gelieve voor meer concrete informatie inzake de organisatie van een specifieke opleiding, alsook voor een eventuele inschrijving, u te willen richten tot de respectievelijke contactpersoon.
Toelatingsvoorwaarden
Hieronder kan u nog een oplijsting vinden van de toelatingsvoorwaarden tot de opleiding. Het controleren van deze voorwaarden is de verantwoordelijkheid van de werkgever.
Artikel 1. Onverminderd de bijzondere wettelijke of reglementaire bepalingen moeten de in artikel 21, § 1, 1° en 2°, van de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties bedoelde personen voldoen aan de volgende voorwaarden:
1° ten minste 18 jaar oud zijn;
2° niet veroordeeld geweest zijn, zelfs niet met uitstel, tot enige correctionele of criminele straf zoals bedoeld in artikel 7 van het Strafwetboek of tot een gelijkaardige straf in het buitenland, behoudens veroordelingen wegens inbreuken op de regelgeving betreffende de politie over het wegverkeer en veroordelingen bedoeld in artikel 420, tweede lid, van het Strafwetboek
3° onderdaan zijn van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte of van een andere staat en in dit laatste geval, sedert drie jaar zijn wettige hoofdverblijfplaats hebben in België.
Wanneer door Campus Vesta vastgesteld wordt dat er aan deze voorwaarden niet voldaan wordt, ook tijdens of na de opleiding, kan de opleiding stopgezet worden of het attest ingetrokken.
Voor meer info kan u contact opnemen met Lien Luyten, Campus Vesta, Politieopleidingen - Administratief organisator, Oostmalsesteenweg 75, 2520 Ranst, Tel.: 03/205.19.76
Psychotechnisch onderzoek
In de wet van 15 juli 2018 houdende diverse bepalingen Binnenlandse Zaken wordt gesteld in artikel 39,4° : “Het voldoen aan het profiel wordt nagegaan aan de hand van een psychotechnisch onderzoek, nader te bepalen door de minister van Binnenlandse Zaken.”
Deze verplichting is van toepassing voor alle gemeenschapswachten die zijn aangeworven na 5 oktober 2018.
Het KB van 14 augustus 2021 betreffende de organisatie van het psychotechnisch onderzoek voor de gemeenschapswacht en de gemeenschapswacht-vaststeller, gewijzigd bij Koninklijk besluit van 5 maart 2024 verstrekt meer informatie inzake het psychotechnisch onderzoek. De psychotechnische test wordt door Werkenvoor.be afgenomen. Het psychotechnisch onderzoek bestaat uit 2 testen. Enerzijds 2 computergestuurde persoonlijkheidsvragenlijsten en anderzijds een interview.
Enkel de gemeenten kunnen kandidaten inschrijven. Dit kan rechtstreeks via het platform van de FOD BOSA. Bij vragen hieromtrent, kan contact opgenomen worden via het volgend mailadres: [email protected]
De prijs van het psychotechnisch onderzoek bedraagt 200 euro.
OPGELET: zodra de instructies en de link naar de persoonlijkheidsvragenlijsten aan de ingeschreven kandidaten zijn doorgemaild, zullen alle tests in rekening worden gebracht.
Hetzelfde geldt voor kandidaten die niet bij het gesprek aanwezig zijn; de test wordt ook dan in rekening gebracht.
Het onderzoek peilt naar bepaalde competenties waarover een gemeenschapswacht (-vaststeller) dient te beschikken. Het gaat hier in het bijzonder over de volgende 5 competenties:
- respect voor medemensen;
- burgerzin;
- een incasseringsvermogen ten aanzien van agressief gedrag van derden en het vermogen om zich daarbij te beheersen;
- respect voor plichten en procedures;
- geen gevaar vormen voor de openbare orde.
Slagen voor het psychotechnisch onderzoek is noodzakelijk alvorens men de job van gemeenschapswacht(-vaststeller) mag uitoefenen.
Bij een negatief onderzoek kan een kandidaat eenmalig opnieuw ingeschreven worden voor een nieuw psychotechnisch onderzoek, op voorwaarde dat er minstens twaalf maanden verstreken zijn sinds de afname van het eerste psychotechnisch onderzoek..
De kandidaat die niet geslaagd is, mag de job van gemeenschapswacht(-vaststeller) dan ook niet uitoefenen.
De kandidaat die in het bezit is van een attest psychotechnisch onderzoek bewakingsagent, zoals bedoeld in artikel 61, 7° van de wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid, is vrijgesteld van het psychotechnisch onderzoek gemeenschapswacht, op voorwaarde dat het psychotechnisch onderzoek bewakingsagent werd beoordeeld door Werkenvoor.be.
FAQ
Welke volgorde dient er inzake de opleiding “gemeenschapswacht” en het psychotechnisch onderzoek gerespecteerd te worden?
Er werd geen volgorde bepaald inzake de voltooiing van de opleiding en het psychotechnisch onderzoek.
Belangrijk is echter dat aan beide voorwaarden voldaan moet zijn voordat iemand als gemeenschapswacht mag worden ingezet.
Wat is de diplomavereiste voor een gemeenschapswacht?
Voor het uitoefenen van de functie van gemeenschapswacht is er geen diplomavereiste vastgelegd. Het staat de gemeente dus vrij het vereiste diplomaniveau te bepalen.
Dit geldt enkel voor de gemeenschapswacht, niet voor de gemeenschapswacht-vaststeller.
Wat is de diplomavereiste voor een gemeenschapswacht-vaststeller?
De gemeenschapswacht-vaststeller moet minstens beschikken over:
- ofwel een diploma hoger secundair onderwijs,
- ofwel een getuigschrift lager secundair onderwijs of tweede graad secundair onderwijs, aangevuld met een ervaring van minstens vijf jaar ten dienste van een gemeente, die nuttig is voor het uitoefenen van de functie.
Het is aan de gemeente om te beoordelen of eerder opgedane ervaring in aanmerking kan worden genomen als “nuttig” voor de functie, doch het spreekt voor zich dat er hoe dan ook een verband dient te bestaan tussen enerzijds de reeds opgedane ervaring en anderzijds de vaststellingstaak waarmee de betrokkene zal belast worden. Zo kan bijvoorbeeld de ervaring van een gemeentelijk personeelslid dat tewerkgesteld is bij de groendienst van de gemeente als nuttig beschouwd worden in het kader van een aanstelling als GAS-vaststeller in de strijd tegen zwerfvuil. Het is daarbij niet vereist dat deze ervaring werd opgedaan in dezelfde gemeente als de gemeente waar de betrokken gemeenschapswacht-vaststeller actueel tewerkgesteld wordt.
Is een attest gemeenschapswacht specialisatiejaar BSO Veiligheidsberoepen (studiegebied Maatschappelijke Veiligheid) voldoende om de taak van gemeenschapswacht uit te voeren of moet deze persoon een bijkomende opleiding volgen?
Dit attest voldoet aan de voorwaarden inzake opleiding en vorming en volstaat dus om de taak van gemeenschapswacht uit te voeren (indien de kandidaat ook aan de andere aanstellingsvoorwaarden (artikel 8 van de wet van 15 mei 2007) voldoet uiteraard).
Bijkomende informatie
Met betrekking tot de Veiligheidsopleidingen Secundair Onderwijs (VOSO) zijn er twee mogelijkheden, afhankelijk van het feit of de kandidaat beroeps- dan wel technisch secundair onderwijs gevolgd heeft.
In het BSO gaat het over het 7e jaar Veiligheidsberoepen: afgestudeerden uit deze richting behalen naast het attest gemeenschapswacht ook onder andere een attest voetbalsteward of bewakingsagent.
In het TSO is er een Se-n-Se Integrale Veiligheid: afgestudeerden uit deze richting behalen onder andere een attest leidinggevende bewakingssector, of attesten die doorstroming naar politie- of brandweeropleiding mogelijk maken, maar geen attest gemeenschapswacht.
Wanneer kandidaten solliciteren voor de functie van gemeenschapswacht is het dus belangrijk steeds een kopie van het diploma en de behaalde attesten op te vragen, zodat men kan nagaan of de persoon uit het BSO of TSO komt.
Enkel diegenen die uit het 7e jaar Veiligheidsberoepen van het BSO komen, en dus over het attest gemeenschapswacht beschikken, mogen zonder meer aangeworven worden als gemeenschapswacht en – indien ze als gemeenschapswacht-vaststeller ingeschakeld zullen worden – rechtstreeks deelnemen aan de opleiding GAS.
De personen die uit het TSO komen moeten wel de basisopleiding gemeenschapswacht volgen.
Steden en gemeenten die hierover een concrete vraag hebben mogen ons steeds het attest van betrokkene overmaken via [email protected] en dan kijken we met plezier na of het diploma of attest van deze persoon voldoet om zonder bijkomende opleiding aangeworven te worden.
Moeten kandidaat gemeenschapswachten (-vaststellers) slagen voor het examen en wat is de procedure als ze niet geslaagd zijn?
In het verleden diende enkel de persoon die gemeenschapswacht-vaststeller wilde worden te slagen voor het examen. De kandidaat gemeenschapswacht diende enkel te kunnen aangeven dat hij op regelmatige basis de opleiding had gevolgd. Hij diende dus niet voor het examen te slagen.
Met de wet van 30 juli 2018 is deze procedure echter gewijzigd en dient elke gemeenschapswacht sedert 1 oktober 2019 te slagen voor het examen.
Meer informatie inzake de procedure bij o.a. niet slagen, kan teruggevonden worden in het KB van 19 december 2021 tot wijziging van het koninklijk besluit van 15 mei 2009 tot bepaling van de opleidingsvoorwaarden waaraan de gemeenschapswachten moeten voldoen, evenals de modaliteiten tot aanwijzing van de opleidingsinstellingen en tot erkenning van de opleidingen.
De toegang tot de examens is afhankelijk van een regelmatige aanwezigheid tijdens de vorming, wat wordt er verstaan onder deze “regelmatige aanwezigheid”?
Artikel 4 van het KB van 15 mei 2009 tot bepaling van de opleidingsvoorwaarden waaraan de gemeenschapswachten moeten voldoen, evenals de modaliteiten tot aanwijzing van de opleidingsinstellingen en tot erkenning van de opleidingen bepaalt het volgende:
“De aanwezigheid kan als regelmatig beschouwd worden, indien de eventuele gerechtvaardigde afwezigheden niet meer bedragen dan twintig procent van het totaal aantal lesuren. Ingeval van niet-gerechtvaardigde afwezigheid, wordt de volledige opleiding niet gevalideerd.”
Een kandidaat mag dus deelnemen aan de examens als hij niet meer dan 20% gerechtvaardigde afwezigheid (bv. ziekte met attestatie van dokter) kende tijdens de volledige opleiding én geen enkele onwettige afwezigheid.
Vanaf dat iemand meer dan 20% afwezigheid en/of één onwettige afwezigheid kent, dient de volledige opleiding opnieuw gevolgd te worden.
Als een kandidaat gemeenschapswacht een vrijstelling wenst te bekomen voor een vak of onderdeel van een vak dat hij reeds met vrucht behaalde, aan wie dient dit verzoek dan gericht te worden?
Een vraag tot vrijstelling dient gericht te worden aan de Algemene Directie Veiligheid en Preventie, dit kan door een mail te richten aan volgend mailadres: [email protected]. Een vrijstelling kan slechts goedgekeurd worden indien aan bepaalde voorwaarden voldaan is en mits voorlegging van een geldig attest.
Moet een gemeenschapswacht die de opleiding gemeenschapswacht reeds gevolgd heeft voor de wijzigingen van de wet in 2014 de opleiding opnieuw volgen als hij bijvoorbeeld voor een andere gemeente gaat werken?
De geldigheid van de behaalde attesten blijft behouden. De gemeenschapswacht is niet verplicht om de opleiding opnieuw te volgen tenzij natuurlijk de gemeente hier zelf op staat.
Wat zijn de profielen van de lesgevers voor de opleiding ‘Gemeenschapswacht’?
Volgens het KB van 15 mei 2009 moet de erkende opleiding gedoceerd worden door lesgevers die beschikken over een nuttige ervaring van minimum 2 jaar of een diploma hoger onderwijs met betrekking tot de materie die ze zullen onderwijzen.
Rekening houdend met de wetswijziging van 13 januari 2014, kan een attest van de GAS-opleiding, afgelegd voor 2014, volstaan om de functie van gemeenschapswacht-vaststeller te mogen opnemen?
Enkel indien deze personen de recyclageopleiding - voorzien in de artikelen 2, § 1 en 4 § 1 van het KB van 21 december 2013 tot vaststelling van de minimumvoorwaarden inzake selectie, aanwerving, opleiding en bevoegdheid van de ambtenaren en personeelsleden die bevoegd zijn tot vaststelling van inbreuken die aanleiding kunnen geven tot de oplegging van een gemeentelijke administratieve sanctie - binnen de twee jaar van het in werking treden van de wet van 24 juni 2013 met betrekking tot de gemeentelijke administratieve sancties gevolgd te hebben (dus voor 1/1/2016).