Schaalvergroting politiezones

Een fusie  is een samenkomst van twee of meer politiezones tot een nieuwe meergemeentelijke politiezone. Deze zone wordt een nieuwe eigen rechtspersoon, onder een nieuw collegiaal gezag. Het gaat dus om een territoriale schaalvergroting.

Een schaalvergroting maakt het mogelijk in te spelen op nieuwe uitdagingen, op de diversificatie van de vormen van criminaliteit, op de toenemende complexiteit van het politiewerk, op een betere verdediging tegen schokken, en tegelijkertijd een kwalitatief betere dienstverlening te bieden.

De WGP heeft de mogelijkheid voorzien om de grenzen (en dus de samenstelling) van bestaande politiezones vrijwillig te wijzigen. Daarvoor moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan:

De gemeente- of politieraden van de betrokken politiezones kunnen moeten gezamenlijk een aanvraag tot vrijwillige samensmelting van hun vorige politiezones indienen bij de Ministers van Binnenlandse Zaken en van Justitie.

Neen, een fusie moet tot doel hebben de efficiëntie en de slagkracht van de betrokken politiezones te verbeteren. In dit opzicht is het lokale niveau het meest aangewezen om de voordelen van een schaalvergroting van de politiezones te beoordelen en moet door alle betrokken politiezones hierover grondig worden nagedacht.

1. Heeft schaalvergroting een negatieve impact op de basisfunctionaliteiten?
   Neen, want een schaalvergroting maakt een betere invulling van de zeven basisfunctionaliteiten mogelijk door specialisatie van medewerkers zonder een personeelstoename.
2. Zorgt schaalvergroting voor minder nabijheid?
   Neen, want schaalvergroting maakt het mogelijk beter in te spelen op actuele maatschappelijke uitdagingen, specialisatie van politiemensen met een toename van de gebiedsexpertise en een betere invulling van de zeven basisfunctionaliteiten waarvan wijkwerking een integraal onderdeel is. Wijkwerking vereist één agent per 4000 inwoners. Met de schaalvergroting wordt dit aantal evenredig verhoogd.
3. Wordt het gezag van de burgemeesters beperkt door schaalvergroting?
   Bij schaalvergroting neemt de omvang van de politiecollege toe. Toch merkt 84% van de burgemeesters die in het kader van de studies in de gefuseerde politiezones zijn ondervraagd, geen negatieve impact op hun gezag. Toch moet bij een fusie worden nagedacht over de omvang van dit college.
4. Heeft schaalvergroting een negatieve financiële impact?
   Niet noodzakelijk, want de financiële gevolgen van een schaalvergroting hangen samen met de doelstelling(en) van de vergroting. Maar als er extra kosten nodig zijn, zijn de kosten meestal beperkt in de tijd, ingebouwd in het bestaande budget en is het rendement van de investering groter.

De federale overheid voorziet extra financiële steun voor de zones die willen fuseren, in de vorm aan van een extra/bijkomende dotatie. Deze steun wordt gebruikt om de administratieve en organisatorische last die bij een fusie komt kijken, te compenseren. Deze specifieke dotatie kan worden aangevraagd bij het SAT Binnenlandse Zaken.

De financiële gevolgen van een schaalvergroting variëren naar gelang van de doelstellingen die met deze schaalvergroting worden nagestreefd.  De kosten, houden verband met:

• Standaardisatie

• Harmonisatie van systemen
• Nieuw sociaal plan
• Nieuwbouw

De kosten zijn echter meestal beperkt in de tijd en opgenomen in het bestaande budget.

Binnen de ADVP is een team ‘consultancy’ opgericht die politiezones ondersteunt bij vragen over het fusieproces, opmaakt van de reglementaire teksten, interpretatie regelgeving en ondersteuning. 
U kan hen contacteren via [email protected]

De gemeentelijke dotatie wordt bepaald na onderling overleg tussen de gemeenten van de nieuwe politiezone. Indien er geen akkoord is, wordt de verdeling gebaseerd op de 60-20-20 regel. Gezien de drie parameters die hier gebruikt worden beschikbaar zijn per gemeente kan de berekening gemakkelijk gemaakt worden voor de nieuw gevormde politiezone.  

De KUL-norm is berekend per gemeente. Bij een fusie wordt een optelling gemaakt van federale dotaties (art.91/10 WGP).